Υπάρχουν ανάποδα μηνύματα στην μουσική?

Ορισμένα ροκ συγκροτήματα έχουν κατηγορηθεί ότι στους στίχους τραγουδιών τους κρύβουν σατανιστικά μηνύματα, τα οποία ακούγονται μόνο αν ο δίσκος παιχτεί ανάποδα. Ισχύει αυτό; Και αν ναι, μπορεί όντως κάποιοι να επηρεαστούν;
 

Πολλά συγκροτήματα, όπως οι Beatles, οι Led Zeppelin και οι Eagles, έχουν κατά καιρούς κατηγορηθεί για τέτοιου είδους «ανάποδα μηνύματα». Το 1985, οι Judas Priest κατηγορήθηκαν ότι σατανιστικά μηνύματα σε τραγούδια τους οδήγησαν δύο νεαρά αγόρια σε απόπειρα αυτοκτονίας. Το συγκρότημα, ωστόσο, απαλλάχθηκε των κατηγοριών, αφού αποδείχθηκε ότι ανάλογα μηνύματα μπορεί κανείς, αν το θελήσει, να βρει ακόμη και σε θρησκευτική μουσική.

Στο ίδιο συμπέρασμα κατέληξε και μια έρευνα των Αμερικανών ψυχολόγων John Vokey και Don Read το 1985. Σε ένα πείραμα, που οι συμμετέχοντας άκουγαν ένα μουσικό κομμάτι ανάποδα, χωρίς να έχουν καμιά πληροφορία ότι υπάρχει κάποιο μήνυμα, λιγότεροι από το 10% αναγνώρισαν ότι κάτι υπάρχει. Αντίθετα, όταν τους ζητήθηκε να ακούσουν μια συγκεκριμένη φράση, που στην πραγματικότητα είχε επιλεγεί εντελώς τυχαία, το ποσοστό αυτών που την αναγνώρισαν εκτοξεύτηκε στο 90%.

Πολλοί από τους ισχυρισμούς περί ανάποδων μηνυμάτων προέρχονται από την αμερικανική νεοσυντηρητική δεξιά, όπου ένα πλήθος οργανώσεων –με επικεφαλής τη Moral Majority («Ηθική Πλειοψηφία»)– θεωρεί εδώ και χρόνια ότι η ροκ μουσική ευθύνεται, σε μεγάλο βαθμό, για όλα τα δεινά που μαστίζουν τις δυτικές κοινωνίες.

Ωστόσο, όπως σχολίασαν χαρακτηριστικά οι Judas Priest, το να προτρέπεις τους θαυμαστές σου να αυτοκτονήσουν δεν είναι και το καλύτερο μάρκετινγκ. Αν τα ανάποδα μηνύματα είχαν όντως κάποια επίδραση, τότε οι καλλιτέχνες θα επέλεγαν να βάλουν στους δίσκους τους μηνύματα του τύπου «Αγοράστε περισσότερους δίσκους μας». 

scienceillustrated.gr