Τι Είναι Τα Μυστήρια?

Υπάρχουν πηγές που αναφέρουν ότι τα Μυστήρια είναι τόσο παλιά όσο και η ανθρωπότητα… Και βέβαια πόσο «παλιά» είναι τελικά η ανθρωπότητα;; Ωστόσο ανατρέχοντας , συγκρίνοντας & μελετώντας πηγές από ένα ευρύ φάσμα της ανθρώπινης κληρονομιάς συναντάμε τα Μυστήρια στην βάση όλων σχεδόν των θεσμών της ανθρώπινης κοινωνίας.
Αν δούμε τα πράγματα λίγο πιο ρεαλιστικά και τραβώντας το πέπλο της προκατάληψης, θα δούμε ότι σχεδόν σε όλες τις παραδοσιακές κοινωνίας συναντάμε Μυστήρια & τελετές Μύησης , από τις έρημους της Μογγολίας στη κεντρική Ασία & την Πολυνησία, μέχρι την αντίθετη πλευρά αυτή των προκολομβιανών πολιτισμών – Ίνκα , Μάγια , Τολτέκα, Αζτέκα – αλλά & σε όλο τον δυτικό αρχαίο κόσμο ξεκινώντας από
την Ελλάδα , την Ρώμη , τους αρχαίους Κέλτες, τους Σκανδιναβούς και βέβαια στους παλιότερους ακόμη πολιτισμούς όπως της Αιγύπτου, της Ινδίας , της Σουμερίας, κτλ

Τι είναι όμως Μυστήριο; Τι είναι Μύηση; Η λέξη μυστήριο μπορεί να αποδοθεί με πολλές ερμηνείες:

1) Σημαίνει απόκρυφη διδασκαλία στους ολίγους εκλεκτούς.
2) Ιερή τελετή μέσω της οποίας μεταδίδεται η εύνοια των Θεών.
3) Μυστική συμβολική ιεροτελεστία απρόσιτη στους αμύητους.
4) Ιεροπραξία κείμενη υπέρ άνω των ανθρωπίνων αντιλήψεων.

Ανατρέχοντας στην ετυμολογική ερμηνεία διαπιστώνουμε ότι και οι δύο λέξεις προέρχονται από το αρχαίο ελληνικό ρήμα «μυείν» / «μύω» που σημαίνει κλείνω το στόμα, κλείνω τα μάτια! Μπορούμε να θυμηθούμε τον Αρποκράτη εκείνο τον νεαρό που συναντάμε σε αγάλματα στην αρχαία Ελλάδα και κλείνει με το δάκτυλο το στόμα ή την αντίστοιχη εικόνα στην Αίγυπτο με τον χαμογελαστό θείο Ώρο, σε ένδειξη ότι αυτό που ξέρει , που έχει μάθει και γνωρίζει δεν το συζητά , το κρατά κρυφό , το κρατά μυστικό! Εκείνοι που μυούνται στα μυστήρια του υπερβατικού, απαγορεύεται να τα ανακοινώσουν σε άλλους μη μυημένους , πρέπει να κλείνουν το στόμα τους…

Οι σύγχρονοι ανθρωπολόγοι θεωρούν την Μύηση και τα Μυστήρια σαν ένα παραδοσιακό αρχαϊκό θεσμό ο οποίος επιτρέπει το πέρασμα από μια κατώτερη ψυχολογική διάσταση της συνείδησης σε μια ανώτερη, και αυτό μέσα από την βίωση μιας ειδικής στιγμής , μιας τελετουργίας, μιας τελετής – μιας πράξης που γίνεται με συνείδηση και σκοπιμότητα, όπως σημαίνει το ρήμα τελώ , από όπου προέρχεται η λέξη – δηλαδή διεξάγω.

Αλλά ποια είναι η καταγωγή των Μυστηρίων; Ποιος ήταν ο σκοπός τους; Γιατί συναντάμε Μυστήρια σε όλη την επικράτεια του πλανήτη και όλες τις χρονικές περιόδους;

Από ιστορική άποψη η καταγωγή των Μυστηρίων δεν είναι ξεκάθαρη , οι μόνες πληροφορίες μας έρχονται από τον Εσωτερισμό , όπου αναφέρεται ότι τα Μυστήρια δόθηκαν στους ανθρώπους από τους Θεούς , όταν αυτοί αυξήθηκαν πληθυσμιακά , εμφανίστηκαν λιγότερο εκπαιδευμένες & υγιείς διάνοιες , γεννήθηκε από επιθυμίες η ιδιοτέλεια , άγνωστα πάθη μέχρι τότε, επίσης γινόταν κακή χρήση της γνώσης και της εξουσίας , μέχρι που κρίθηκε αναγκαίο να περιοριστεί ο αριθμός εκείνων που «γνώριζαν». Έτσι εμφανίστηκε η Μύηση. Κάθε έθνος δημιούργησε ένα ξεχωριστό θρησκευτικό σύστημα , ανάλογα με τις δικές του πνευματικές ανάγκες. Η ανάγκη κάλυψης από γενιά σε γενιά γινόταν επιτακτικότερη γιατί δυνάμωνε ταυτόχρονα η προσωπικότητα και η ιδιοτέλεια. Στην αρχή το πέπλο κάλυψης ήταν λεπτότερο αλλά σταδιακά πύκνωνε και βαθμιαία οδήγησε στα Μυστήρια. Έτσι ιδρύθηκαν σε κάθε λαό και ταυτόχρονα αναπτύχθηκαν οι εξωτερικές πίστεις.

Ποιος ήταν λοιπόν ο σκοπός αυτού του θεσμού;

Να ξαναανακαλύψει ο άνθρωπος , μέσα από τα πολλά πρόσωπα του, την αληθινή, την ενδότερη ουσία του, αυτό που ονομάζεται Εσωτερικό Όν. Αυτή την εσωτερική διάσταση που είναι η μοναδική πρόσβαση στο θείο, και στην οποία βρίσκεται το ένστικτο αιωνιότητας. Στην αρχαιότητα ήταν ξεκάθαρο ότι ο άνθρωπος είναι ουσιαστικά θρησκευτικό ον, και έχει πρόσβαση στο θείο. Αυτός ο δρόμος της επιστροφής στο ιερό ήταν που καλλιεργούνταν στα Μυστήρια , ο βασικός και κύριος σκοπός τους ήταν ότι υψηλότερα ηθικό , επειδή επέτρεπε στον άνθρωπο να μπει στην πεμπτουσία των πραγμάτων, να αλλάξει επίπεδο συνείδησης και έτσι να γίνει μια αληθινή μετάλλαξη, μια εναρμόνιση που οδηγεί στη τέλεια αρμονία , στην ταύτιση με το Ένα.

Ο Ιάμβλιχος αναφέρει : «στα Μυστήρια σκοπός ήταν να ελευθερωθούν οι άνθρωποι από τα ακόλαστα πάθη τους , καθαρίζοντας την όραση και εξαφανίζοντας κάθε κακή σκέψη , μέσω της φοβερής αγιότητας από την οποία συνοδευόταν αυτές οι ιερουργίες».

Αυτό φαίνεται ξεκάθαρα στον Αιγυπτιακό πολιτισμό, όπου αν και δεν είχε δόγμα ή αποκλειστικό τυπικό , ήταν η μοναδική αληθινή Θρησκεία – η Θρησκεία της Αιώνιας Αλήθειας. Αυτό εξωτερικά φαινόταν με μια σχολή όπου διδάσκονταν οι τέχνες , οι επιστήμες, η ηθική, η νομοθεσία αλλά εσωτερικά κατά την διάρκεια των Μυστηρίων υπήρχαν όλες οι πρακτικές αποδείξεις για τη φύση και την ουσία των πραγμάτων , των κοσμικών φαινομένων. Αυτοί που μπορούσαν να γνωρίσουν την αληθινή ουσία όλων των πραγμάτων γίνονταν Μυημένοι.

Έτσι στις παραδοσιακές κοινωνίες δια του θεσμού της μύησης , ο υποψήφιος είχε την δυνατότητα μέσα από τον Μύθο – που αντιπροσώπευε μια ουράνια αλήθεια – να μπορεί να αναπαραστήσει τη Θεία Αρχή επάνω στη Γη – με διάφορες τελετές - και να επιτυγχάνει την μετάλλαξη της συνείδησης, την ανάσταση, την ανανέωση – την Μύηση.
Αν αναφερθούμε στον Ελλαδικό χώρο συναντάμε τα Καβείρια Μυστήρια , τα Ελευσίνια, τα Διονυσιακά , τα Κρητικά κ.α. και σε όλα ο σκοπός ήταν κοινός, μέσα από κάθαρση & αγνότητα να επιτύχει ο υποψήφιος την απαραίτητη ανανέωση , την απελευθέρωση της ψυχής από τα στοιχεία που την εγκλωβίζουν , την βίωση της αθανασίας του.

Η Ζωή και ο θάνατος ανήκουν στους Θεούς, τα Μυστήρια στους εκλεκτούς, σε μας τους ανθρώπους ανήκει η προσπάθεια για γνώση, και για βελτίωση του εαυτού μας. Πρέπει να θυμόμαστε και να προσπαθούμε να πλησιάσουμε την Θεϊκή μας φύση, την φύση του δημιουργού που μέσα στην καθημερινότητα πολύ συχνά ξεχνάμε.

Πηγή : nea-acropoli-athens.gr