Τα παιδία παίζει... επιτραπέζια από το 3500 π.Χ. !

Στην Αίγυπτο και στη Μεσοποταμία πριν από αρκετές χιλιετίες αναζητούνται οι ρίζες των επιτραπέζιων παιχνιδιών, που σιγά σιγά εξαπλώθηκαν και στον υπόλοιπο αρχαίο κόσμο για να συνεχίσουν να χαρίζουν ψυχαγωγία, φυσικά, ως σήμερα. Αλλά και στην Ινδία και στην Κίνα τα επιτραπέζια εμφανίσθηκαν νωρίς, χωρίς όμως να μπορεί να προσδιοριστεί πότε ακριβώς

Από την άλλη, το βέβαιο είναι ότι αυτά τα ανταγωνιστικά παιχνίδια, που παίζονταν στο έδαφος, στο πάτωμα ή σε πίνακες ήταν μία δραστηριότητα μόνο για την ελίτ κάθε κοινωνίας, αφού άλλωστε μόνο οι προνομιούχοι, από άποψη θέσης και πλούτου, είχαν τη δυνατότητα να τα κατέχουν αλλά και το χρόνο για να... παίζουν.

Περί το 3500 π.Χ. προσδιορίζεται η εμφάνιση των επιτραπέζιων, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο αμερικανικό περιοδικό «Antiquity», όπου επίσης αναφέρεται ότι η ευρεία διάδοση των παιχνιδιών αυτών στην Ευρώπη έγινε πολύ αργότερα, συγκεκριμένα κατά την εποχή της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. 

Στη Βρετανία, για παράδειγμα, έφθασαν στα τέλη του 1ου π.Χ. αιώνα. Όπως αναφέρει μάλιστα ένας εκ των μελετητών, ο Μαρκ Χολ «πολλά από τα πρώτα επιτραπέζια παιχνίδια φαίνεται να ήταν διπλωματικά δώρα, αφού θεωρούνταν είδος πολυτελείας και υποδήλωναν κύρος». 

Σε ανασκαφές, έχουν πράγματι βρεθεί αρκετά υπέροχα κομμάτια από αυτά τα παιχνίδια που πάντα ανήκαν στις προνομιούχες τάξεις.

Το «Βασιλικό παιχνίδι της Ουρ», όπως έχει ονομασθεί, αφού ανακαλύφθηκε στους βασιλικούς τάφους της Ουρ στη Μεσοποταμία —σημερινό Ιράκ— φαίνεται να είναι το παλαιότερο επιτραπέζιο. Και παρ’ ότι οι κανόνες με τους οποίους παιζόταν παραμένουν άγνωστοι, πολλοί είναι εκείνοι που το θεωρούν ως έναν πρόδρομο αυτού που πολύ αργότερα έγινε το τάβλι.

British Museum: Royal Game of Ur

Άλλο πρώιμο επιτραπέζιο παιχνίδι ήταν το «Σενέτ» της προδυναστικής Αιγύπτου, δείγμα του οποίου βρέθηκε στον τάφο του Τουταγχαμών και αποτελείται από ένα πλέγμα 30 τετραγώνων, που είναι διατεταγμένα σε τρεις σειρές των 10. Οι αρχικοί κανόνες και πάλι είναι ένα μυστήριο, αν και διαφορετικές εκδοχές αυτού του παιχνιδιού παίζονται ακόμα και σήμερα. 

Louvre: Senet

Από την Αίγυπτο προέρχεται και το επιτραπέζιο παιχνίδι «Μεχέν», το οποίο περιλαμβάνει κομμάτια που είναι φιγούρες λιονταριών και βόλους.

Mehen

Από τα πιο διαδεδομένα στον αρχαίο κόσμο ήταν το παιχνίδι της Ινδίας, ενώ ένα αρχαίο παίγνιο από την Κίνα έγινε αργότερα το εθνικό παιχνίδι της Ιαπωνίας, για να φθάσει στον σύγχρονο κόσμο και στις Ηνωμένες Πολιτείες!

Το Βήμα, Μαρία Θερμού, 07/12/2011

arxaiologia.gr